Հարգանքի տուրք Անդրեյ Տարկովսկուն
10.07.2012 | 15:05
Ինչպես արդեն տեղեկացրել ենք մեր ընթերցողին, այս տարի «Ոսկե ծիրան» կինոփառատոնը հարգանքի տուրք է մատուցում համաշխարհային կինոյի նշանավոր դեմքերից մեկին` Անդրեյ Տարկովսկուն. լրանում է նրա 80-ամյակը: Արվեստագետի հոբելյանական միջոցառումները մեկնարկեցին նրան նվիրված «Անդրեյ» (հեղինակներ` Արսեն Ազատյան, Նարինե Մկրտչյան) և «Մոսկովյան եղեռերգ» (ռեժ.` Ալեքսանդր Սոկուրով) ֆիլմերի ցուցադրությամբ, որին նախորդեց կինոգետ Դավիթ Մուրադյանի խոսքն Անդրեյ Տարկովսկի մարդու, ռեժիսորի, երևույթի մասին:
Բանախոսը Տարկովսկուն բնորոշեց իբրև արվեստագետ, ով եղել է հոգևոր անկախության խորհրդանիշն իր ժամանակակիցների համար: Տարկովսկին ոչ թե ժամանակի մտածողությունն էր արտահայտում, այլ ինքն էր մտածողություն թելադրում ժամանակին` երբեք չենթարկվելով նույն այդ ժամանակի և խորհրդային համակարգի կաղապարող պահանջներին: «Իհարկե, նրա կինոն տագնապեցնող կինո է,- նկատում է Դ. Մուրադյանը,- բայց նա կարծում էր, որ արվեստը ստեղծված է նրա համար, որպեսզի մարդուն դարձնի ավելի լավն ու ավելի անկախ: Ինքը փորձում էր դա անել: Ինքը կարողանում էր դա անել: Եվ ինքը մեզ միավորող մշակութային հիշողությունն է»:
Դավիթ Մուրադյանը խոսեց նաև Տարկովսկու կապի մասին Հայաստանի, հայության հետ: Նշեց, որ առաջին ֆիլմը` «Գլանիվն ու ջութակը», նա նկարահանել է Հայաստանում, և այս հանգամանքը հիմնականում պայմանավորված է եղել իր հոր` անվանի բանաստեղծ Արսենի Տարկովսկու` Հայաստանի հետ ունեցած կապով: Կապը շարունակվել է նաև հետագայում. ստեղծվել են համատեղ ֆիլմեր` Տարկովսկու և հայ կինոգործիչների համագործակցությամբ: Ամփոփելով խոսքը` Դ. Մուրադյանն ասաց. «Կա ռուս մեծ ռեժիսոր Տարկովսկի, կա համաշխարհային մեծություն Տարկովսկի և կա հայկական Տարկովսկի` մերը, որի համար մենք շատ ուրախ ենք»:
Փառատոնի հանդիսատեսն առիթ ունի ևս մեկ անգամ վայելելու Անդրեյ Տարկովսկու «Գլանիվն ու ջութակը», «Չարչարանքներ ըստ Անդրեյի (Անդրեյ Ռուբլյով)» և «Սոլյարիս» ֆիլմերը` մեծ էկրանին: Անվանի արվեստագետին հարգանքի տուրք կմատուցվի նաև մեկ այլ մեծի հարկի ներքո. կկայանա Տարկովսկու 80-ամյակին նվիրված երեկո Սերգեյ Փարաջանովի թանգարանում:
Կարինե ՌԱՖԱՅԵԼՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
- Անհամբեր ու սիրով եմ սպասում իր հերթական գրին, ես էդ գրի մշտամնա ընթերցողն եմ
- Դերենիկ Դեմիրճյանի ժառանգության արժևորումը՝ ժամանակակից գիտական խոսքով
- Երախտագիտություն՝ կինոլեզվով
- Դերենիկ Դեմիրճյան-145
- «Այս մարդիկ չեն սիրում մեր ժողովրդին, պատրաստ չեն նրա հոգսը կրելու՝ առանց պարգևավճարի»
- «Պետությունը կորցրել է իր դեմքը, և եթե մենք թույլ տանք, որ այս ճգնաժամն ավելի խորանա, ուղղակի կկործանվենք»
- «Կա այսպիսի մի կարծիք՝ հարկ է ստեղծել Հայաստան ամրոց-պետություն»
- «Մի բան հստակ է՝ այս իշխանությունները պետք է անհապաղ հեռանան»
- «Եթե մեր մշակույթը լիներ բարձր մակարդակի վրա, մենք այսօրվա ողբերգությունը չէինք ունենա»
- «Մեր թշնամու գործած ոճիրներից ու հանցագործություններից ոչ մեկը թույլատրված չէր որևէ օրենքով»
- «Ի սկզբանե մտածել են արնաքամ անել ժողովրդին, բերել-հասցնել մի վիճակի, որ հետո ասեն՝ դե՜, չդիմացանք, ու ստորագրեն այս փաստաթուղթը»
- «Վերջին տեխնոլոգիաներով զինված հարուստ, անպարտ բանակ, սեփականին զուգահեռ՝ պետական հզոր արդյունաբերություն պիտի ստեղծենք»
- «Եթե հիմա ենք գնում փոխզիջման, դրա տակ ի՞նչ է ենթադրվում. ինքնաոչնչացու՞մ, ինքնասպանությու՞ն»
- «Աստված մեզ հետ է և մեր արդար գործին զորավիգ»
- «Պարտադրված պատերազմը, իհարկե, ծանր բան է, բայց մենք պատրաստ էինք դրան»
- «Հանուն ազգի, հանուն հայրենիքի զոհվածների հերոսությունը չափանիշների փոփոխության ենթակա չէ»
- «Ինչպես Հիսուսը, այդպես էլ Նարեկացին Աստծուց ներողություն է խնդրում բոլորիս մեղքերի համար»
- «Մենք աշխարհի մեջ ենք, ու աշխարհն է մեր մեջ. պարզապես, որպես գաղտնի զենք, ունենք Ոգին, որ մեզ պահել ու պահելու է»
- «Մենք Աստուծոյ փառք կու տանք, որ հայրենիքը կը մնայ հայրենիք եւ մեր մնայուն հասցէն»
- «Կարդում էի այն ստեղծագործությունների ցանկը, որ պատրաստվում են հանելու դպրոցական դասագրքերից, ու սարսափում էի»
Մեկնաբանություններ